Naar hoofdinhoud Naar footer

Dierbare herinneringen

Ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen, met klinisch relevante depressieve klachten, ervaren minder depressieklachten.

Doel

Het hoofddoel is dat ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen, met klinisch relevante depressieve klachten, na vijf gestructureerde gesprekken met een geschoolde vrijwilliger minder depressieklachten ervaren.

Doelgroep

Mensen van 65 jaar en ouder met klinisch relevante depressieve klachten die zorg ontvangen binnen een verzorgings- of verpleeghuis.

Aanpak

Dierbare herinneringen is een reminiscentie-interventie op basis van wetenschappelijke inzichten. De interventie is gericht op het ophalen van specifieke positieve herinneringen: levendige herinneringen aan een positieve gebeurtenis die op een bepaalde dag heeft plaatsgevonden.

De interventie bestaat uit vijf gestructureerde bijeenkomsten waarin deze herinneringen worden opgehaald. De interventie wordt uitgevoerd door geschoolde vrijwilligers onder supervisie van een psycholoog.

Materiaal

In een cursusboek voor vrijwilligers wordt het protocol van de interventie uitgebreid beschreven. Daarnaast is in het cursusboek relevante achtergrondinformatie over depressie bij ouderen, over de werking van het autobiografisch geheugen en over gespreksvaardigheden opgenomen. Er is een interventiebeschrijving en draaiboek voor projectleiders. Tot slot is er een internetleeromgeving waarin kennis en vaardigheden van vrijwilligers worden verdiept en getoetst. Vrijwilligers kunnen in deze omgeving stapsgewijs de interventie doorlopen. Verder bevat de leeromgeving een klinische les over depressie en een forum waarop vrijwilligers hun ervaringen kunnen delen.

Onderbouwing

Depressie is een groot probleem voor de volksgezondheid, ook in verzorgings- en verpleeghuizen. Een preventieve aanpak bij mensen met klinisch relevante depressieve klachten is in eerder onderzoek effectief gebleken. Hoewel de prevalentie van depressieve klachten in verpleeg- en verzorgingshuizen hoger is dan in de rest van de samenleving, bestaan er echter nauwelijks preventieve psychologische interventies in deze context. Dierbare herinneringen vult dit hiaat.

De interventie richt zich op een beïnvloedbare factor die aansluit bij de natuurlijke neiging om op latere leeftijd terug te blikken op het leven. De methode is gebaseerd op onderzoek dat laat zien dat het ophalen van herinneringen samenhangt met en bijdraagt aan vermindering van depressieve klachten.

Daarnaast maakt de interventie gebruik van nieuwe inzichten uit de cognitieve psychologie over de werking van het autobiografisch geheugen. Vooral het ophalen van specifieke herinneringen blijkt bij mensen met depressieve klachten verstoord. Het trainen van het ophalen van deze herinneringen is een subdoel.

Onderzoek

Eerder onderzoek heeft laten zien dat bredere depressieprogramma’s in verzorgings- en verpleeghuizen waarin Dierbare herinneringen als een module is opgenomen effectief zijn in het verminderen van depressieve klachten. Internationaal zijn er verschillende meta-analyses die de effectiviteit van reminiscentie-interventies onderbouwen. Er zijn internationaal drie randomized controlled trials die de effectiviteit van Dierbare herinneringen aantonen.

Contactgegevens

Downloads

Download hier de volledige interventiebeschrijving

Over deze interventie

Erkend

Erkenning is mogelijk op de volgende niveaus:

  • Goed onderbouwd
  • Effectief volgens eerste aanwijzingen
  • Effectief volgens goede aanwijzingen
  • Effectief volgens sterke aanwijzingen.

Deze interventie is door de erkenningscommissie beoordeeld als:
Eerste aanwijzingen voor effectiviteit

Datum van erkenning

02-07-2015

Erkend door

Erkenningscommissie langdurende zorg – deelcommissie ouderenzorg

Toelichting Commissie

Een theoretisch heel goed onderbouwde interventie die overzichtelijk is gepresenteerd. Het ouderen met depressieve klachten zelf iets in handen geven om op een andere manier terug te kijken op hun leven voegt iets toe aan de gebruikelijke zorg.

Geplaatst op

03-12-2015