COCP

Het verbeteren van communicatieve interactie tussen kinderen of volwassenen die niet kunnen praten en sprekende mensen in hun omgeving (COCP).

Doel

Zorgen dat een niet-sprekende kind of de volwassene toegang heeft tot communicatie met een individueel communicatiesysteem zoals communicatievormen, communicatiehulpmiddelen, vocabulaire en aanpassingen in de fysieke omgeving. Het doel voor de communicatiepartners is dat zij hun interactiestijl en taalaanbod zo goed mogelijk leren afstemmen op het niet-sprekende kind of de volwassene, zodat hij of zij zo veel mogelijk gelegenheden krijgt om te communiceren.

Doelgroep

Kinderen of volwassenen die door ernstige motorische en/of verstandelijke beperkingen niet of nauwelijks kunnen (leren) praten en belangrijke personen in het leven van deze kinderen of volwassenen. COCP wordt zowel gebruikt in instellingen voor kinderrevalidatie en speciaal onderwijs, als in (woon)voorzieningen voor kinderen of volwassenen met beperkingen.

Aanpak

De belangrijke communicatiepartners uit het sociale netwerk, zowel verwanten als professionals, krijgen aan de hand van video’s gezamenlijk en individueel instructie en begeleiding om te leren hoe zij het kind of de volwassene kunnen ondersteunen om succesvol te communiceren. De groep rond een kind of volwassene kiest gezamenlijk een interventiedoel en dit doel wordt uitgewerkt in een concreet plan voor de opbouw van een communicatiesysteem en voor de begeleiding door communicatiepartners. Het programma kent een cyclische opbouw van onderzoek, formulering doel en plan, uitvoering en evaluatie op basis van nieuw onderzoek. Dit nieuwe onderzoek kan leiden tot de start van een nieuwe cyclus. Elke cyclus duurt zes tot negen maanden.

Materiaal

Het COCP-programma is vastgelegd in een uitgebreide handleiding met een beschrijving van het programma, het volledige protocol en het materiaal dat in het programma gebruikt wordt, zoals schema’s en formulieren (Heim, Jonker, & Veen, 2006a; Heim, Veen, & Velthausz, 2010).
Alle procedures, methoden en technieken zijn per stap uitvoerig beschreven. Bij de handleiding hoort een cd-rom met digitale versies van schema’s en formulieren en veel voorbeeldmateriaal.
Ten slotte zijn er twee dvd’s gepubliceerd met videoclips die de toepassing van de COCP-partnerstrategieën illustreren (Heim, Jonker, & Veen, 2006b; Heim, Veen, Brinkman, & Jonker, 2013).

Onderbouwing

Kinderen en volwassenen die niet kunnen spreken, krijgen meestal communicatiehulpmiddelen met grafische symbolen aangeboden al dan niet in combinatie met voorwerpen als verwijzers en/of een gebarentaalaanbod, afhankelijk van hun motorische mogelijkheden. Dit is meestal onvoldoende om tot communiceren te komen in verschillende dagelijkse situaties en met een diversiteit aan communicatiepartners.

COCP is op de eerste plaats gebaseerd op de processen die een rol spelen in de normale communicatieve ontwikkeling via gesproken taal en de rol van het taalaanbod vanuit de omgeving. Een tweede invalshoek is de participatietheorie van Beukelman en Mirenda (2013). Deze theorie gaat ervan uit dat een persoon die niet kan spreken recht heeft op dezelfde participatiemogelijkheden als zijn leeftijdsgenoten zonder beperkingen. Ten slotte hebben de theorieën over de rol die communicatiepartners spelen bij het faciliteren van communicatie voor personen die onvoldoende gebruik kunnen maken van gesproken taal een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van COCP.

Contactgegevens

• Elise Brinkman, Coördinator COCP Heliomare
• Heliomare 
• De Velst 1
• 1963 KL Heemskerk
• 088 920 80 00
• Website COCP